Czym jest udar mózgu? Jak pomóc najbliższym po udarze mózgu?
Opieka nad osobą, która przeszła udar mózgu, to duże wyzwanie. Sytuacja w dużym stopniu zmienia nasze życie, jest bardzo trudna pod względem emocjonalnym. Bliska osoba jest zupełnie uzależniona od Twojej troski i dużej cierpliwości w wykonywaniu codziennych czynności. Zaangażowanie i regularna rehabilitacja w wielu przypadkach przynoszą jednak znaczące efekty. Pacjent jest w stanie w dużym stopniu powrócić przynajmniej do częściowej sprawności. Warto zatem, żebyś zapoznał się z poniższym artykułem i zobaczył przez co przeszła i co możesz zrobić dla osoby najbliższej po udarze mózgu.
|
Spis treści |
Przyczyny udaru mózgu
Udarowi mózgu sprzyja kilka kluczowych czynników, dlatego warto zadbać o zdrowie i profilaktykę. Znacząca otyłość, podwyższony poziom cholesterolu i choroby z nią powiązane (cukrzyca, miażdżyca) znacznie zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia udaru mózgu. Tryb życia jest kluczowy. Brak ruchu, stres, sięganie po alkohol, papierosy, czy stymulujące narkotyki (amfetamina, kokaina) są czynnikami ryzyka. W rzadszych przypadkach decydują skłonności genetyczne, które sprzyjają powstawaniu tętniaków.
Rodzaje udaru
Udary mózgu możemy różnie klasyfikować. Jeśli uwzględniamy miejsce, w którym doszło do feralnego zawału mózgu, wyróżniamy udar prawostronny lub lewostronny w zależności od półkuli. Analogicznie mówimy o udarze pnia mózgu lub udarze móżdżku. Pod względem rodzaju dysfunkcji stosujemy drugą klasyfikację. Poniżej przedstawiamy poszczególne rodzaje zaburzeń.
Udar niedokrwienny mózgu
Występuje statystycznie u największej liczby pacjentów. Powstaje na skutek śmierci komórek nerwowych, do których przestała docierać krew, transportująca substancje odżywcze. Objawy rozpoznasz po szeregu bardzo charakterystycznych dolegliwości. Może być to uczucie drętwienia występujące na twarzy (w tym nawet dotykające języka) lub w kończynach. W przypadku typowego udaru półkuli mózgowej, drętwienie jest odczuwalne tylko po jednej stronie ciała. Osoba dotknięta niedokrwiennym udarem mózgu może odczuwać dokuczliwy ból głowy, któremu towarzyszą zawroty. W skrajnych przypadkach występuje utrata wzroku. Pojawiają się problemy z komunikacją. Mowa poszkodowanej osoby staje się bełkotliwa. Występują kłopoty z poruszaniem się.
Udar krwotoczny mózgu
To bardzo niebezpieczny rodzaj zaburzenia krążenia. Pacjent ma mniej niż 50 proc. szans na przeżycie, uwzględniając dwie pierwsze doby. Do udaru krwotocznego mózgu dochodzi w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego. Następuje wylew krwi do mózgu i to tym terminem posługujemy się potocznie. Objawy udaru krwotocznego mózgu są gwałtowne. Osoba dotknięta wylewem zaczyna cierpieć z powodu bardzo silnego bólu, zlokalizowanego w tylnej części głowy. Mogą wystąpić nawet wymioty. Bóle są również odczuwalne w okolicach szyi i ramion. W przypadku porażenia połowiczego dochodzi do charakterystycznego opadnięcia kącika ust. Osoba przechodząca wylew może być nadwrażliwa na światło i mieć problemy z widzeniem. Pacjent traci możliwość poruszania się o własnych siłach. Udar krwotoczny mózgu jest tak poważnym zaburzeniem krążenia, że zwykle dochodzi do utraty przytomności – w okresie krótszym niż dziesięć minut.
Udar żylny mózgu
Należy do statystycznie najrzadszych przypadków. Jest spowodowany zablokowaniem drożności zatok żylnych i żył znajdujących się w mózgowiu. Podobnie jak w przypadku innych udarów mózgu objawia się niespodziewanym, mocnym bólem głowy, paraliżem lub niedowładem kończyn po jednej stronie ciała, kłopotami ze wzrokiem. Pacjent ma problem z tworzeniem logicznych zdań, zapomina słów.
Mini udar
To przejściowy napad niedokrwienny (tzw. TIA). Zaburzenie trwa krótko, zazwyczaj zaledwie przez kilka minut, po czym dolegliwości ustępują. Mini udar może przestraszyć, bowiem objawy są podobne do zaczynającego się zawału mózgu. Typowo po jednej stronie ciała następuje niedowład kończyn, pojawiają się problemy z utrzymaniem równowagi, wzrokiem, porozumiewaniem się, czy zawroty głowy, a nawet częściowy paraliż twarzy. Charakterystyczne są kłopoty z połykaniem. Szczególnym przypadkiem – zaburzeń tego typu – jest tak zwany cichy udar. Osoba, która go przechodzi nawet nie zauważa szczególnych dolegliwości. Pojawiają się natomiast problemy z pamięcią. Cichy udar można zdiagnozować wyłącznie przy użyciu fachowej aparatury, wykonując tomografię mózgu.
Zawał mózgu. Opieka w pierwszych tygodniach
Każdy przypadek udaru jest bardzo indywidualny. Czas, w którym reagują służby medyczne odgrywa ogromną rolę. Gdy lekarzom udało się już zapanować nad fazą ostrą zaburzenia, trwającą zwykle niespełna tydzień, przychodzi okres żmudnej rehabilitacji. Na jej efekty wpływa również wiek osoby dotkniętej udarem mózgu. Regularność ćwiczeń ruchowych oraz poprawiających komunikowanie się to podstawa, inaczej dochodzi do regresu osiągniętych rezultatów. Kluczowy etap dla postępów w dochodzeniu do sprawności może trwać nawet pół roku. Wtedy też najbardziej widać owoce pracy włożonej w rehabilitację.
Akcesoria przydatne podczas leczenia udaru
W przypadku utraty zdolności poruszania się, konieczny będzie wózek inwalidzki. Przy znaczącym niedowładzie kończyn pacjenta, musisz asystować. Przed wyborem wózka inwalidzkiego zastanów się nad modelem wyposażonym w hamulce dla opiekuna i inne udogodnienia, które pozwolą Ci efektywniej przemieszczać się z pacjentem. Oddzielnym wyzwaniem są potrzeby fizjologiczne, zwłaszcza, gdy mówimy o osobie leżącej. Kaczka, basen sanitarny i nerka to podstawowe akcesoria, zastępujące wizytę w toalecie. Majtki chłonne i pieluchy dla dorosłych również pomagają rozwiązać problem. Dzięki zastosowaniu specjalnych materiałów niwelują nieprzyjemny zapach oraz zapobiegają odparzeniom. Pneumatyczny materac przeciwodleżynowy jest z kolei dobrym zabezpieczeniem przed martwicą tkanek, dotykającą osoby przechodzące długą rekonwalescencję w łóżku. Jeśli osoba, którą się opiekujesz, może poruszać się już samodzielnie, warto rozważyć stabilne podpory. Balkonik do chodzenia dla niepełnosprawnych poprawi bezpieczeństwo Twojego podopiecznego i umożliwi stawianie pierwszych, samodzielnych kroków. Praktycznym rozwiązaniem są także wózki i krzesła toaletowe, pozwalające załatwiać potrzeby fizjologiczne bez konieczności przemieszczania się do łazienki.
W naszym sklepie medycznym kupisz wózki inwalidzkie, kaczki i baseny sanitarne, pieluchy dla dorosłych, balkoniki rehabilitacyjne i inne akcesoria przydatne w opiece nad osobą po udarze mózgu
Mamy nadzieję, że przybliżyliśmy Ci tematykę związaną z udarem mózgu. W naszym sklepie medycznym bez problemu znajdziesz wszystkie produkty, które pomogą Ci w opiece nad osobą najbliższą po udarze mózgu.
Pozdrawiamy,
zespół MAGMAR