Płaskostopie, znane również jako platfus, to deformacja stopy, która może dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych. Polega na obniżeniu lub całkowitym zaniku wysklepienia stopy, co sprawia, że stopa przylega do podłoża całą swoją powierzchnią. Ta nieprawidłowość może prowadzić do wielu problemów związanych z narządem ruchu, dlatego kluczowe jest jej wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie.
Czym jest płaskostopie i dlaczego występuje?
Prawidłowo ukształtowana stopa pełni funkcję amortyzacyjną, chroniąc układ ruchu przed przeciążeniami. Płaskostopie pojawia się, gdy naturalny łuk stopy obniża się lub zanika, co powoduje nieprawidłowy rozkład nacisku na podeszwę stopy. Może to skutkować bólem, obrzękami i problemami z chodzeniem.
U małych dzieci płaskostopie jest zjawiskiem fizjologicznym, wynikającym z naturalnej wiotkości więzadeł i mięśni oraz obecności tłuszczowej poduszeczki na podeszwie. Wraz z wiekiem stopa powinna nabierać odpowiedniego kształtu. Jeśli jednak tak się nie dzieje, konieczna jest interwencja specjalisty. U dorosłych płaskostopie może być wynikiem różnych czynników, takich jak nadwaga, nieodpowiednie obuwie czy długotrwała praca stojąca.
Zapoznaj się także z ofertą stabilizatory i ortezy ortopedyczne oraz ortezy i stabilizatory kostki oraz stopy.
Rodzaje płaskostopia
Wyróżnia się dwa główne typy płaskostopia: podłużne i poprzeczne. Oba mogą występować jednocześnie, co znacząco utrudnia diagnostykę i leczenie.
Płaskostopie podłużne charakteryzuje się spłaszczeniem łuku przyśrodkowego stopy. Stopa traci zdolność do amortyzacji, co prowadzi do przeciążeń więzadeł, kości i stawów. Może to powodować ból stóp, a w bardziej zaawansowanych przypadkach także kolan i kręgosłupa. Płaskostopie poprzeczne obejmuje łuk poprzeczny stopy, co prowadzi do poszerzenia przodostopia i nadmiernego obciążenia jego struktur. Często towarzyszą mu takie deformacje jak paluch koślawy czy bolesne odciski.
Przyczyny płaskostopia
Płaskostopie może mieć charakter wrodzony lub nabyty. U dzieci najczęstszą przyczyną są zaburzenia związane z rozwojem układu ruchu, takie jak wiotkość więzadeł czy osłabienie mięśni stopy. U dorosłych deformacja ta może być wynikiem przeciążeń wynikających z otyłości, nieodpowiedniego obuwia czy chorób współistniejących, takich jak cukrzyca czy reumatoidalne zapalenie stawów.
Nieodpowiedni styl życia, na przykład noszenie wysokich obcasów, praca na twardym podłożu czy brak aktywności fizycznej, również sprzyja powstawaniu płaskostopia. Starzenie się organizmu i naturalne zmiany w układzie ruchu mogą dodatkowo nasilać objawy.
Warto też zapoznać się z ofertą ortezy i stabilizatory kolana.
Objawy płaskostopia
Widocznym objawem płaskostopia jest brak naturalnego wysklepienia stopy. Z czasem pojawiają się obrzęki, ból stóp oraz trudności z chodzeniem. Charakterystycznym symptomem mogą być także odciski, modzele i nawracające zrogowacenia. Często towarzyszą temu dolegliwości w innych częściach narządu ruchu, takich jak kolana, biodra czy kręgosłup.
W przypadku dzieci rodzice mogą zauważyć nierównomierne ścieranie obuwia lub szybkie męczenie się podczas aktywności fizycznej. Warto wtedy skonsultować się z ortopedą, aby zapobiec dalszemu rozwojowi deformacji.
Diagnostyka płaskostopia
Diagnoza płaskostopia opiera się na badaniu klinicznym, podczas którego specjalista ocenia kształt stopy, jej wysklepienie oraz sposób chodzenia. Prostym testem domowym jest odbicie mokrej stopy na suchej powierzchni – brak charakterystycznego łuku może świadczyć o płaskostopiu.
W bardziej zaawansowanych przypadkach konieczne może być wykonanie zdjęć rentgenowskich lub skorzystanie z urządzeń takich jak podoskop, które umożliwiają dokładną ocenę rozkładu nacisku na podeszwie stopy.
Leczenie płaskostopia
Leczenie płaskostopia zależy od stopnia deformacji i wieku pacjenta. U dzieci terapia skupia się na zapobieganiu dalszemu rozwojowi schorzenia, natomiast u dorosłych celem jest łagodzenie objawów i poprawa komfortu życia.
Podstawowym elementem terapii są wkładki ortopedyczne, które wspierają łuki stopy i korygują jej ustawienie. Wkładki te powinny być indywidualnie dobrane przez specjalistę. Regularne ćwiczenia, takie jak chodzenie na palcach czy piętach, również odgrywają kluczową rolę w terapii, wzmacniając mięśnie stopy i poprawiając jej stabilizację.
W zaawansowanych przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, może być konieczna interwencja chirurgiczna. Operacje te mają na celu korekcję deformacji poprzez naprawę więzadeł, ścięgien lub kości.
Hurtownia medyczna online - Magmar
Rehabilitacja i profilaktyka
Rehabilitacja płaskostopia obejmuje nie tylko ćwiczenia wzmacniające, ale także masaże oraz kinesiotaping, który wspiera korekcję ustawienia stopy. Ważnym elementem jest również odpowiednie obuwie, które zapewnia stabilność i wsparcie dla stopy.
Profilaktyka płaskostopia polega na dbaniu o prawidłowy rozwój stopy od najmłodszych lat. Warto unikać noszenia niewłaściwego obuwia, dbać o utrzymanie prawidłowej masy ciała i regularnie kontrolować stan stóp u ortopedy.
Skutki nieleczonego płaskostopia
Brak leczenia płaskostopia może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Deformacja stopy zwiększa ryzyko wystąpienia innych schorzeń, takich jak paluch koślawy, zapalenie rozcięgna podeszwowego czy bóle kolan i kręgosłupa. Trudności w chodzeniu, większa podatność na urazy oraz ograniczenie aktywności fizycznej to tylko niektóre z problemów, z jakimi mogą się borykać osoby z nieleczonym płaskostopiem.
Podsumowanie
Płaskostopie to schorzenie, które wymaga wczesnej diagnozy i odpowiedniego leczenia. Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych kluczowe jest stosowanie wkładek ortopedycznych, wykonywanie regularnych ćwiczeń oraz dbanie o odpowiednie obuwie. W przypadku zaawansowanego płaskostopia konieczna może być interwencja chirurgiczna.
Dbając o swoje stopy, inwestujemy w zdrowie całego organizmu. Regularne kontrole ortopedyczne i właściwa profilaktyka mogą zapobiec wielu problemom związanym z deformacjami stóp. Warto zatem zwrócić uwagę na sygnały, jakie wysyła nam nasz organizm, i podjąć odpowiednie działania już przy pierwszych objawach płaskostopia.
Zobacz również - Haluksy. Co to takiego ? Objawy i leczenie paluchów koślawych