Saturacja to pojęcie, które w ostatnich latach zyskało na popularności, szczególnie w kontekście zdrowia układu oddechowego. Mierzenie saturacji stało się ważnym narzędziem diagnostycznym, zwłaszcza podczas pandemii COVID-19, gdy obniżenie poziomu tlenu we krwi mogło sygnalizować poważne problemy zdrowotne. W artykule tym wyjaśnimy, czym jest saturacja, jakie są normy saturacji krwi oraz jak prawidłowo wykonywać pomiar.
Czym jest saturacja?
W medycynie saturacja odnosi się do nasycenia hemoglobiny we krwi tlenem. Hemoglobina to białko, które przenosi tlen z płuc do tkanek w całym organizmie. W procesie oddychania tlen dostaje się do płuc, gdzie łączy się z hemoglobiną, tworząc oksyhemoglobinę. To właśnie ta forma hemoglobiny odpowiada za transport tlenu do komórek, co jest kluczowe dla ich prawidłowego funkcjonowania. Saturacja jest miarą procentową, która pokazuje, jaki procent hemoglobiny jest związany z tlenem.
Prawidłowa saturacja u zdrowych dorosłych wynosi od 95% do 99%. Oznacza to, że w tej wartości procentowej hemoglobina jest w stanie przenosić tlen do komórek. Saturacja poniżej 95% może wskazywać na niedotlenienie, czyli stan, w którym organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Może Cię to zainteresować: Stabilizatory i ortezy ortopedyczne.
Jakie są normy saturacji krwi?
Normy saturacji krwi różnią się w zależności od wieku, stanu zdrowia oraz warunków zewnętrznych, takich jak wysokość nad poziomem morza. Prawidłowe wartości natlenienia krwi dla dorosłych oscylują między 95% a 99%. U noworodków norma saturacji wynosi zazwyczaj powyżej 95%, a u osób starszych może wynosić około 94-98%. Wartości poniżej 90% uznawane są za krytyczne i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.
Wartość saturacji poniżej 90% oznacza poważne niedotlenienie organizmu i może prowadzić do uszkodzeń narządów, zwłaszcza mózgu, serca i nerek. Z kolei niska saturacja na poziomie 70% lub niższym zagraża życiu i może prowadzić do trwałych uszkodzeń mózgu, a nawet śmierci, jeśli nie zostaną podjęte natychmiastowe kroki.
Jak mierzyć saturację krwi?
Pomiar saturacji krwi jest wykonywany za pomocą pulsoksymetru – urządzenia, które nieinwazyjnie mierzy procent wysycenia hemoglobiny tlenem. Pulsoksymetr działa na zasadzie pochłaniania światła przez krwinki czerwone. Światło czerwone i podczerwone przechodzi przez skórę, a urządzenie analizuje, ile światła zostało pochłonięte przez utlenowaną hemoglobinę. Wynik wyświetlany jest w postaci procentowej – saturacja SpO2.
Pomiar saturacji jest szybki i bezbolesny. Najczęściej wykonuje się go na palcu, gdzie zakładany jest mały klips z czujnikiem. U noworodków pomiar saturacji może być wykonywany na stopie lub nadgarstku.
Hurtownia medyczna online - Magmar
Kiedy należy badać saturację?
Pomiar saturacji może być wykonywany w różnych sytuacjach, zarówno w warunkach szpitalnych, jak i domowych. Wskazaniami do badania saturacji są m.in.:
- Choroby układu oddechowego, takie jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy infekcje wirusowe, które mogą wpływać na zmniejszenie nasycenia krwi tlenem.
- Operacje chirurgiczne i znieczulenie ogólne, które mogą prowadzić do obniżenia poziomu tlenu we krwi.
- Monitorowanie pacjentów podczas tlenoterapii, aby sprawdzić skuteczność leczenia.
- Przewlekłe choroby serca, które mogą powodować zmniejszoną wydolność organizmu.
- COVID-19, gdzie jednym z groźnych objawów jest spadek saturacji krwi, często prowadzący do ukrytej hipoksji.
Pulsoksymetry są także używane przez osoby uprawiające sporty wyczynowe, takie jak wspinaczka wysokogórska, gdzie na dużych wysokościach naturalnie obniża się poziom tlenu w atmosferze, co może powodować spadek saturacji.
Objawy niskiej saturacji
Objawy niedotlenienia mogą się różnić w zależności od stopnia obniżenia saturacji. W łagodniejszych przypadkach pacjent może odczuwać duszność, szybkie bicie serca oraz zmęczenie. W cięższych przypadkach może dojść do utraty przytomności, zaburzeń koordynacji ruchowej oraz sinicy, czyli niebieskawego zabarwienia skóry i błon śluzowych, co jest efektem obniżenia saturacji poniżej 85%.
Niska saturacja może być także związana z przewlekłymi chorobami płuc, wadami serca czy zatruciem gazami. W takich przypadkach niezbędna jest konsultacja z lekarzem i wdrożenie odpowiedniego leczenia, takiego jak tlenoterapia.
Warto zainteresować się naszymi produktami Koncentratorów tlenu.
Sposoby na poprawę saturacji krwi
Gdy poziom saturacji krwi spada poniżej normy, jednym ze sposobów na poprawę nasycenia tlenem jest tlenoterapia. Tlenoterapia polega na podawaniu pacjentowi tlenu w celu zwiększenia jego stężenia we krwi. Jest to metoda leczenia stosowana w szpitalach, ale również w warunkach domowych u pacjentów z przewlekłymi chorobami układu oddechowego.
Istnieją także inne techniki poprawiające poziom tlenu we krwi, takie jak specjalne ćwiczenia oddechowe. Należy także zadbać o odpowiednią aktywność fizyczną, która wspomaga wentylację płuc, a także o czystość powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy.
Podsumowanie
Saturacja to jeden z najważniejszych parametrów życiowych, który pokazuje, czy nasz organizm otrzymuje wystarczającą ilość tlenu do prawidłowego funkcjonowania. Regularny pomiar saturacji za pomocą pulsoksymetru jest szczególnie ważny u osób z chorobami układu oddechowego, serca, a także u pacjentów z COVID-19. Warto pamiętać, że prawidłowa saturacja u dorosłych powinna wynosić od 95% do 99%, a każdy wynik poniżej tej wartości powinien być skonsultowany z lekarzem.
Jeśli masz wątpliwości co do swojego poziomu saturacji krwi, nie zwlekaj i dokonaj pomiaru saturacji za pomocą pulsoksymetru, aby sprawdzić, czy Twój organizm jest odpowiednio dotleniony.
Zobacz również - Rodzaje lasek ortopedycznych. Fachowy przewodnik